korte omschrijving

DTT  betekent Discrete Trial Teaching. Deze aanpak staat ook wel bekend als ABA ( Applied Behavioral Analysis). Dit is een manier om kinderen (meestal met een autistische stoornis) allerlei vaardigheden in kleine stapjes aan te leren volgens een gestructureerde methode, ontwikkeld door de Amerikaan Lovaas. Het gaat uit van de principes van gedragsmodificatie. De methode is in de loop van de tijd aangepast en verfijnd tot een bruikbare en prettige therapie die thuis en op school gebruikt kan worden. Er worden goede resultaten mee geboekt. In een oud onderzoek van Lovaas was de uitkomst dat 47% van de kinderen die op jonge leeftijd begon in het gewone onderwijs kon instromen. 

Het aanleren van gedrag gebeurt bij ABA vanuit een positieve benadering: elke goed uitgevoerde handeling wordt beloond, bijvoorbeeld met een compliment of een snoepje. Een 'verkeerd' uitgevoerde handeling of ongewenst gedrag worden genegeerd en opnieuw gedaan. Naarmate het kind leert, gaat de handeling meer en meer vanzelf, zodat de beloning na verloop van tijd achterwege kan blijven.
In het begin kan het belangrijk zijn dat een kind leert om naar u te kijken, een voorwerp aandacht te geven of anderen na te doen - later kan ook complexer gedrag aangeleerd worden. Uiteindelijk wordt het gedrag zelfstandig uitgevoerd.


Discrete Trial Teaching (DTT) is een van de leermethodes die is gebaseerd op de ABA-principes. DTT is toepasbaar op allerlei vaardigheden en alle mogelijke ontwikkelingsgebieden - van heel concreet (zoals aankleden) tot meer abstract (zoals het interpreteren van emoties). Leeftijd is niet belangrijk, want de training wordt afgestemd op de capaciteiten en ontwikkelingsfase van elk individu.


Elke aan te leren vaardigheid wordt in kleine stukjes geknipt. Die stukjes worden afzonderlijk aangeleerd, waarbij het kind elke stap onder de knie moet hebben voordat het volgende stukje aan bod komt. Uiteindelijk vormen de stukjes samen de gehele vaardigheid.
Elk onderdeeltje wordt aangeleerd in zogenaamde 'trials'. Een trial bestaat uit een instructie, hulp (zoals een aanwijzing, iets voordoen of iets samen doen), respons van het kind en feedback op de respons. De trainer houdt nauwkeurig bij hoe het leerproces verloopt. Aanvankelijk is de omgeving waarin wordt geoefend vrij van andere stimuli. Als de vaardigheid onder de knie is, wordt deze 'gegeneraliseerd'. Dat betekent dat het kind ook leert om de handeling uit te voeren in een andere omgeving en met andere materialen.

ABA ziet zichzelf als een objectieve benaderingswijze en richt zich alleen op het ontwikkelen van concreet waarneembaar gedrag. Termen als angst, boosheid, depressie, agressie worden vermeden.

De ABA methode wordt gebruikt om mensen op zes manieren te ondersteunen

  • uitbreiden van het gedrag, in het bijzonder taakgericht gedrag en sociale interacties, door systematische beloning;
  • door systematische instructie en beloning aanleren van nieuwe vaardigheden op het gebied van ADL, communicatie en sociale vaardigheden;
  • in stand houden van gedrag door het aanleren van zelfcontrole gericht op het onderhouden en uitbreiden van werkgerichte vaardigheden;
  • generaliseren van gedrag vanuit de oefensituatie naar het dagelijks leven;
  • beperken van omstandigheden waardoor verstorend gedrag kan optreden
  • verminderen van verstorend gedrag.

Bron: o.a.  http://www.autsider.net/maatschappij/opvang-hulpverlening/behandelmethoden/DTT-ABA.htm

en  http://www.centerforautism.com/getting_started/aba.asp

Vergelijking met gentle teaching

We zeggen niet dat ABA niet werkt of dat het niet effectief is. Dat is het, als het ons doel is om het gedrag van iemand te manipuleren, en niet als we hem willen ondersteunen in zijn ontwikkeling om een volledig mens te worden. Met ABA krijgen we een persoon die gecreëerd is door anderen, en niet iemand die de verwezenlijking is van zijn eigen dromen en talenten.

De basisgedachte bij gentle teaching is dat iedereen ernaar verlangt zich met anderen verbonden te voelen in een veilige en liefdevolle relatie. Dit geldt ook voor bijvoorbeeld mensen met autisme, voor wie dit door de aard van het autisme moeilijker kan zijn dan voor anderen.

Zich veilig en geliefd voelen is, na voedsel en onderdak, misschien wel het belangrijkste in het menselijk bestaan. De zes punten waarop ABA mensen zegt te ondersteunen gaan hier volledig aan voorbij. Dat is het eerste en meest belangrijkste bezwaar tegen ABA.

Het tweede is dat ABA zich alleen richt op concreet gedrag en niet op gevoelens. Mensen zijn echter wezens met gevoelens en door deze gevoelens zijn we in staat relaties met anderen aan te gaan en samen een gemeenschap te vormen. Door voorbij te gaan aan de gevoelens van de ander, en door ook als begeleider de gevoelens geen rol te mogen laten spelen, wordt beide onrecht aangedaan. We worden gereduceerd tot robots die doen waarvoor ze ontworpen zijn en wat door de ontwerpers voor ons geprogrammeerd is.

Op deze manier kunnen we misschien wel een persoon creëren met vaardigheden en competenties die hem sociaal aanvaardbaar maken, maar we helpen hem niet zich als mens deel van de samenleving te voelen.

Dat betekent niet dat we binnen gentle teaching het ontwikkelen van nieuwe vaardigheden en competenties niet belangrijk vinden. Het gaat om de volgorde en de manier waarop.

Qua volgorde beginnen we met de ontwikkeling van een onvoorwaardelijke veilige en liefdevolle relatie met de persoon. In die relatie kunnen we het (rol)model worden die de persoon nodig heeft om zich verder te ontwikkelen. Het ontwikkelen / aanleren van nieuwe vaardigheden is op die manier een onderdeel van de verdere ontwikkeling van de relatie.

In het begin kan het bij het ontwikkelen van een nieuwe vaardigheid behulpzaam zijn om een materiële beloning te gebruiken. Maar daar zal niet het accent op kunnen liggen. Als de nieuwe vaardigheden niet voortkomen vanuit de eigen verlangens en talenten, en in stand gehouden worden door intrinsieke motivatie van de persoon, zullen ze na verloop van tijd vervagen, tenzij we ze met een vorm van systematische beloning in stand houden. Hierbij moeten we ons realiseren van het niet geven van beloning in de ogen van de ander hetzelfde is als gestraft worden.

Binnen gentle teaching kunnen we gebruik maken van het levenskwaliteit model inzicht te ontwikkelen in de verlangens en talenten van een persoon en de basis voor intrinsieke motivatie.


Contactformulier

contact

Aanmelden @bulletin

 

Aanmelden cursus